حسن بن فضل طبرسی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | حسن بن فضل بن حسن طبرسی |
| خویشاوندان سرشناس | امین الاسلام طبرسی، علی بن حسن طبرسی |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | شیخ طبرسی |
| تألیفات | مکارم الاخلاق |
حسن بن فضل طَبْرسی، از محدثان امامیه در قرن ششم قمری و فرزند فضل بن حسن طبرسی. او از عالمان خاندان طبرسی است و کتاب مکارم الاخلاق، از مشهورترین آثار اخلاقی شیعه، نوشته اوست.
زندگی‌نامه
حسن بن فضل، با کنیه ابونصر، از خاندان طبرسی و فرزند فضل بن حسن طبرسی (درگذشته ۵۴۸ق)، نویسنده تفسیر مجمع البیان است. علی بن حسن طبرسی، نویسنده کتاب مشکاة الانوار، فرزند حسن بن فضل است.
از جزئیات زندگی، و همچنین تاریخ تولد و درگذشت حسن بن فضل طبرسی، اطلاعاتی در دست نیست. او از شاگردان پدرش دانسته شده و گفته شده که پدرش تفسیر جوامع الجامع را به درخواست وی نوشته است. درباره دلیل نسبت‌دادن واژه طبرسی به این خاندان، اختلاف است؛ برخی طبرسی را به طَبْرِس (تغییر یافته عربی تَفْرِش) و برخی دیگر به طبرستان منسوب کرده‌اند.
آثار
مشهورترین اثر حسن بن فضل، کتاب مکارم الاخلاق است که یکی از مهمترین آثار اخلاقی در میان شیعیان محسوب می‌شود. همچنین کتاب جامع الاخبار، به وی نسبت داده شده است. با این حال، سید محسن امین و جعفر سبحانی، انتساب جامع الاخبار به وی را رد کرده‌اند. ابوالقاسم گرجی در مقدمه جوامع الجامع، از انتساب کتاب اسرار الامامة به او سخن گفته است. حسن بن فضل طبرسی، چنانکه از فرزندش علی نقل شده، نوشتن کتاب «جامع لسائر الاقوال و حاو لمحاسن الافعال» را پس از استقبال مردم از مکارم الاخلاق آغاز کرد، ولی هنوز آن را تمام نکرده بود که از دنیا رفت.
طبرسی از پدرش روایاتی نقل کرده و مهذب‌الدین حسین بن ابوالفرج، از او روایت کرده است.
جستارهای وابسته
- فضل بن حسن طبرسی
- علی بن حسن طبرسی
پانویس
- ↑ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، مقدمه گرجی، ص۲.
- ↑ سبحانی، موسوعة طبقات الفقها، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۷۷؛ حسینی جلالی، فهرس التراث، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۵۶۶.
- ↑ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، مقدمه گرجی، ص۹.
- ↑ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، مقدمه گرجی، ص۲.
- ↑ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۲.
- ↑ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، مقدمه گرجی، ص۲؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۲۹.
- ↑ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۴، ص۳۳-۳۲.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۵۸.
- ↑ حر عاملی، امل الامال، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۷۵.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۵-۲۲۶؛ سبحانی، موسوعة الطبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۷۷.
- ↑ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۳۷۷ش، ج۱، مقدمه گرجی، ص۹.
- ↑ طبرسی، مشکاة الانوار، ۱۳۸۵ق، ص۱.
- ↑ حر عاملی، امل الآمل، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۹۳؛ سبحانی، موسوعة طبقات الفقها، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۷۶.
منابع
- امین، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق.
- حر عاملی، محمد بن حسن، امل الآمل، بغداد، مکتبة الاندلس، ۱۳۸۵ق.
- حسینی جلالی، سید محمدحسین، فهرس التراث، قم، انتشارات دلیل ما، ۱۴۲۲ق.
- سبحانی، جعفر، موسوعة الطبقات الفقهاء، قم، مؤسسه امام صادق، ۱۴۱۸ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تصحیح ابوالقاسم گرجی، قم و تهران، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم و انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش.
- مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، تهران، کتابفروشی خیام، ۱۳۶۹ش.